De blinde dichteres Petronella Moens komt naar huis

Vijfentwintig jaar geleden zocht Ans Veltman-van den Bos contact met vertegenwoordigers van de Stichting Cultureel Aardenburg. Leven en werk van de blinde dichteres Petronella Moens (1762-1843), geboren in Friesland, op jonge leeftijd opgegroeid in Aardenburg, stond daarbij centraal. Haar vader, de Zeeuwse Petrus Moens werd benoemd tot predikant in de Baafskerk, waar zijn naam nog op het klappertje staat. Moeder Maria uit de bekende Friese familie Lycklama a Nijeholt overleed al in 1764 in het kraambed.

AARDENBURG - De kleine Petronella overleefde een ernstige kinderziekte en hield daar levenslange slechtziendheid aan over. Het belette haar niet om in haar lange werkzame leven een groot aantal gedrukte werken te publiceren. Romans, politieke pamfletten, boekjes voor kinderen, gedichten, toneelstukken, liedbundels en bijdragen aan almanakken. In een spannende periode van de vaderlandse geschiedenis had zij haar eigen tijdschrift: De Vriendin van het Vaderland.

 
Petronella Moens hield van de stad van haar jeugd. Zij publiceerde een Eerkrans voor Aardenburg, noemde haar exotisch-utopistische roman uit 1816 Aardenburg, of de onbekende volksplanting in Zuid-Amerika.

 
Na de promotie van Ans Veltman-van den Bos op 10 april 2000 in Nijmegen, organiseerde Cultureel Aardenburg in samenwerking met de inmiddels opgerichte Stichting Petronella Moens, De Vriendin van ‘t Vaderland, in 2001 een symposium waarbij de bronzen buste van Petronella Moens werd onthuld. Andere activiteiten volgden onder de bezielende leiding van Jan Pleijte en wijlen Jan Kroeze. De Moens-ommegang werd opgenomen in de poëzieroute van Aardenburg. Twaalf gravures van Zeeuwse landschappen, in eerste instantie op perspexhouders, inmiddels op prachtige aluminium staanders, elk voorzien van een gedicht van Moens, versieren de omgang van de Baafskerk. Er waren interculturele kerkdiensten, tentoonstellingen en lezingen. Kortom, Moens hoort bij Aardenburg. Het is tijd om de boeken van en over Moens terug te brengen naar Aardenburg.

 
Op 3 mei a.s. zullen de collectie en het Moensarchief worden overhandigd aan Dick de Poorter, stadsgids en ouderling van de Baafskerk .

Voor meer informatie: www.petronella-moens.nl. De gedigitaliseerde versie van een aantal boeken is te vinden op DBNL (Digitale Bibliotheek Nederlandse Letterkunde).