Knotwerkgroep ‘t Duumpje onmisbaar

Knotwilgen en -populieren sieren het West-Zeeuws-Vlaamse landschap. De karakteristieke bakens in de polder hebben wel één nadeel, de naam zegt het al, ze moeten regelmatig geknot worden. Natuurvereniging ’t Duumpje neemt elke winter een flink aantal knotbomen onderhanden.

Peter Verdurmen

NEUWVLIET - De start van het knotseizoen viel traditiegetrouw samen met de landelijke Natuurwerkdag. Zaterdag rond negenen verzamelde zich een flink aantal vrijwilligers op landgoed In de Morelleput in Nieuwvliet. Wethouder Marian van Oostenbrugge-Bertou kwam ‘s ochtends een kijkje nemen en vond in haar drukke schema ook nog even tijd om mee te helpen.
Gerard van Daele, reeds 35 jaar actief als knotter, vorig jaar werd hij in het zonnetje gezet, had de leiding. Voor het behoud moet je knotwilgen en -populieren regelmatig kortwieken, weet hij als geen ander. Het is een telkens terugkerende klus. “Vroeger hielden we een frequentie aan van vijf jaar, nu knotten we om de vier jaar.” Adviseur in het veld Gerard van Daele vermoedt dat de groei‘spurt’ verband houdt met de hoeveelheid stikstof in de lucht. Natuurvereniging ’t Duumpje heeft 23 knotvrijwilligers op de lijst staan. “De kerngroep telt een vijftiental vrijwilligers”, aldus Gerard. Opvallend: was knotten in de jaren tachtig nagenoeg een pure mannenaangelegenheid, anno 2023 zijn er ook veel vrouwelijke knotvrijwilligers. Het zijn veelal de mannen die het fysiek zware werk, het zagen van de takken uit de bomen, voor hun rekening nemen. Vervolgens ontfermen de andere vrijwilligers zich over de takkenoogst.

Houtril
Dikke takken worden verzaagd tot kachelhout, van dunnere takken kan een houtril worden gemaakt. “Van tevoren overleggen we met de eigenaar wat er met het hout moet gebeuren. Sommigen willen het zelf houden, prima natuurlijk. En anders nemen we het mee voor de kachel.”
De voorbije jaren hebben heel wat boerderijen hun oorspronkelijke functie verloren. Veel nieuwe eigenaren besloten het knotten van bomen op hun erf zelf ter hand te nemen met het gevolg dat het aantal adressen waar de knotvrijwilligers  aan de slag konden afnam. Gerard van Daele: “Gelukkig hebben we iedere winter voldoende plekken waar we terecht kunnen. Bijkomend voordeel, op de adressen waar we knotten is geen achterstallig onderhoud.” De geplande knotdagen gaan in principe altijd door, mits het onophoudelijk regent (‘Van een buitje schrikken we niet’). De dag heeft een vaste indeling: om 09.00 uur ’s morgens verzamelen de vrijwilligers zich op het afgesproken adres, rond 10.30 uur wordt koffie gedronken. Tijdens de lunchpauze zorgt de eigenaar meestal voor een warm soepje. Rond 15.30 uur is het opruimen geblazen. Helpende handen zijn altijd welkom. Je kan je per mail aanmelden bij de knotcoördinator Emmy Boerjan, via knotten@duumpje.nl. Op de website van ’t Duumpje staat het complete knotschema ‘23-’24.