Expositie prentenboeken: Er gaat een wereld voor je open

Leren….beleren….beleven…. korte geschiedenis van het prentenboek

Het illustreren van verhalen is van alle tijden. De geschiedenis van het prentenboek gaat eigenlijk terug naar de primitieve mens. De holbewoners tekenden al hele grotten vol om hun verhalen te kunnen vertellen.In de middeleeuwen werden boeken versierd met de mooiste tekeningen. Echt monnikenwerk!

De boekdrukkunst maakte verspreiding van grote aantallen geïllustreerde boeken mogelijk. De uitvinding van grafische technieken, zoals houtsnede, koper- en staalgravure en lithografie hebben allemaal hun stempel gedrukt op de ontwikkeling van boekillustraties.Dit alles samen heeft uiteindelijk geleid tot het prentenboek van nu, waar tekst en afbeeldingen samen een verhaal vertellen.

Pas vanaf halverwege de 19e eeuw werden er boeken geschreven en geïllustreerd speciaal voor kinderen. Daarvoor waren er wel boeken voor kinderen, maar die hadden vooral een educatief, religieus of belerend doel.Zo is daar bijvoorbeeld Hieronymus van Alphen, die juist ook voor kinderen schreef. Zeer bekend is zijn gedicht uit 1778 “De Pruimenboom”, dat begint met “Jantje zag eens pruimen hangen…”. En denk aan de zogenaamde “hanenboekjes” (abc-boekjes), die bedoeld waren om te leren lezen.Het boek van de Duitser Heinrich Hoffman “Piet de smeerpoets” (Struwwelpeter) uit 1845 markeert het begin van de ontwikkeling naar het moderne prentenboek voor kinderen.De Engelsman Randolph Caldecott heeft met zijn boeken en tekeningen veel invloed gehad op het moderne prentenboek. Hij was een van de eersten die niet zijn afbeeldingen maakte bij de tekst, maar tekst en illustraties als een geheel zag.Gedurende de eerste helft van de 20e eeuw is er een levendige discussie over het nut en de noodzaak van kinderboeken en prentenboeken.In 1955 benadrukt de uitgave van Annie M.G. Schmidt “Ik ben lekker stout” het protest tegen de manier waarop er lang tegen kinderboeken wasaangekeken.Want kinder- en prentenboeken mogen gewoon leuk zijn….!! Zonder (be)lerende boodschap, ….. en alles kan en mag! Vanaf dat moment kwam de fantasie van het kind steeds meer voorop te staan.Emoties van kinderen - bang, boos, blij - worden in beeld en verhaal bespreekbaar gemaakt. Zo ook de relatie van het kind tot zijn of haar omgeving. Het gaat dan bijvoorbeeld over vriendschap, respect, samenwerken…